bardziej miękkie, brzeszczoty o grubszym uzębieniu i cienkie przed-
mioty obrabiane. Należy wypróbować jakość obróbki przy różnych
szybkościach.
– Przedmiot obrabiany dosuwać powoli do piły tarczowej, w szcze-
gólności, gdy piła jest bardzo cienka, a zęby są drobne lub gdy ob-
rabiany przedmiot jest bardzo gruby.
– Używać tylko brzeszczotów w nienagannym stanie technicznym!
– Nie pozostawiać włączonego urządzenia bez dozoru!
– Starannie narysować linię cięcia!
– Zadbać o dobre oświetlenie!
– Pracować zawsze z podłączonym urządzeniem odpylającym, ze sta-
rannie ustawioną dyszą powietrzną (8, Rys. 1).
– Najlepszą jakość obróbki uzyskuje się, gdy grubość drewna jest
mniejsza niż 25 mm.
– W przypadku grubości drewna powyżej 25 mm przedmiot obrabia-
ny należy prowadzić bardzo ostrożnie, aby brzeszczot się nie za-
kleszczał, nie wyginał ani nie skręcał się i nie pękł.
– Celem uzyskania dokładnej linii cięcia należy pamiętać o tym, że
brzeszczot zawsze będzie mieć tendencję do przemieszczania się
zgodnie z kierunkiem włókien (dotyczy to w szczególności cienkich
brzeszczotów).
7.1.1. Dobór brzeszczotów pił:
Jak już wspomniano, prawidłowy dobór brzeszczotów, dostosowany do
przecinanego materiału ma bardzo duży wpływ na jakość cięcia. Po-
niższa tabela powinna posłużyć jako pomoc w doborze. Podczas do-
boru pomocne jest oczywiście zawsze duże doświadczenie z wieloma
materiałami i typami brzeszczotów. W tym zakresie można zawsze prze-
prowadzić kilka prób!
Porada: Brzeszczoty najczęściej są szczególnie zużyte w tym miejscu,
w którym podczas cięcia zęby są najbardziej obciążone. Aby„wykorzy-
stać niezużyte zęby, a tym samym wydłużyć czas użytkowania brzesz-
czotów, można sztucznie podwyższyć powierzchnię oparcia przedmiotu
obrabianego.
W tym celu na stole wyrzynarki należy po prostu podłożyć gładką pod-
kładkę o wielkości stołu o odpowiedniej wymaganej grubości, mocując
ją np. za pomocą taśmy dwustronnie klejącej. W ten sposób można ciąć
obrabiany przedmiot jeszcze niezużytymi zębami brzeszczotu.
Sposób ten jest przydatny szczególnie wtedy, gdy drobnymi brzesz-
czotami przecina się bardzo twarde materiały powodujące odpowied-
nio duże zużycie zębów.
Dane liczbowe charakteryzujące „drobne" uzębienie odnoszą się do
liczby zębów na cal długości brzeszczotów.
Zęby/cal
Materiał:
ok. 10-14
drewno miękkie i twarde (ok. 6-50 mm), tworzy-
wo sztuczne, bardziej miękkie materiały, raczej
grube przedmioty obrabiane
ok. 17-18
bardziej dokładne cięcia, drewno (do ok. 6 mm),
tworzywo sztuczne, bardziej miękkie materiały,
raczej cienkie przedmioty obrabiane
ok. 25-28
tworzywo sztuczne, tworzywo sztuczne wzmac-
niane włóknem szklanym, metale nieżelazne,
pleksiglas, żelazo, z ograniczeniem Pertinax
ok. 41
żelazo, Pertinax
Brzeszczoty okrągłe (ze spłaszczonymi końcami) nadają się idealnie do
tworzywa sztucznego oraz do twardego i miękkiego drewna. Tną one
ze wszystkich stron, dlatego nie ma potrzeby przekręcania obrabiane-
go przedmiotu w czasie cięcia.
- 70 -
7.1.2. Dobór brzeszczotów pił:
Niniejsza ilustracja może oczywiście służyć jako wskazówka co do kie-
runku, jaki należy wybrać. Tak samo jak zaznaczono to w poprzednim
rozdziale, także w tym zakresie należy dokonać kilku prób, aby uzyskać
optymalny wynik. Naturalnie odpowiednia liczba skoków zależy od za-
stosowanego brzeszczotu, materiału przedmiotu obrabianego, posuwu
itp.
Liczba skoków
Materiał
900 skoków/min
stal, mosiądz, metale kolorowe, tworzywo
sztuczne wzmocnione włóknem szklanym,
tworzywo sztuczne
1400 skoków/min
aluminium, drewno, styropian, guma, skóra,
korek
7.1.3. Możliwe przyczyny błędów:
Brzeszczot może pęknąć z następujących powodów:
– zbyt duże lub zbyt małe naprężenie brzeszczotu,
– mechaniczne przeciążenie brzeszczotu na skutek zbyt szybkiego
posuwu,
– wygięcie lub skręcenie brzeszczotu na skutek zbyt szybkiego skrę-
cenia obrabianego przedmiotu przy cięciu po łukach,
– po osiągnięciu granicy zużycia brzeszczotu,
– jeśli przy brzeszczotach z kołkiem poprzecznym zostały dokręcone
śruby uchwytów brzeszczotu.
7.1.3.1. Ustawienie położenia brzeszczotu (Rys. 2):
W bardzo rzadkich przypadkach (ukośna krawędź cięcia, zbyt duże
zbaczanie brzeszczotu z toru cięcia w czasie pracy) może być ko-
nieczne nieznaczne przestawienie położenia brzeszczotu na górnym
uchwycie brzeszczotu (patrz poz. 10, Rys. 2).
1. Zamocować brzeszczot i sprawdzić równoległość powierzchni
brzeszczotu za pomocą kątownika 5 (lub kątowego przedmiotu), w
sposób przedstawiony na ilustracji.
2. W razie potrzeby można dokonać ustawienia położenia brzeszczo-
tu. W tym celu należy poluzować śrubę 11 za pomocą klucza imbu-
sowego oraz obrócić uchwyt brzeszczotu do właściwego położenia
i ustawić brzeszczot równolegle do kątownika.
3. Dokręcić uchwyt brzeszczotu we właściwym położeniu za pomocą
klucza imbusowego.
7.2. Cięcie (Rys. 7):
Po ustawieniu wyrzynarki na powierzchni roboczej, ustawieniu stołu ro-
boczego, przygotowaniu systemu odpylania i dyszy powietrznej, jak
również zamocowaniu odpowiedniego brzeszczotu można włączyć ma-
szynę i prowadzić obrabiany przedmiot, w sposób wskazany na rys. 7.
Należy pamiętać: Dostosować posuw do materiału, brzeszczotu i twar-
dości obrabianego przedmiotu! Materiały twarde, brzeszczoty o drob-
nym uzębieniu oraz grubsze przedmioty obrabiane nie tolerują tak du-
żego posuwu jak materiały bardziej miękkie, brzeszczoty o grubszym
uzębieniu i cienkie przedmioty obrabiane.
Należy wypróbować jakość obróbki przy różnych szybkościach.
Prosimy pamiętać:
Bezpieczna i dokładna praca możliwa jest tylko przy starannym zamo-
cowaniu!