Jeśli wystawanie przedmiotu obrabianego z uchwytu tokarskiego
jest większe aniżeli 3-krotna wielkość jego średnicy, przedmiot ob-
rabiany należy zawsze podeprzeć na prawym końcu za pomocą ko-
nika z kłem centrującym.
Kieł powinien być przy tym najlepiej osadzony w tzw. otworze cen-
trującym. Można go wykonać za pomocą uchwytu wiertarskiego,
dostępnego opcjonalnie. Szczegółowy opis tego procesu znajdu-
je się w dalszej części tej instrukcji.
Stożki mocujące muszą być zawsze absolutnie czyste.
Zabrudzenia, a przede wszystkim opiłki metalowe obniżają do-
kładność i mogą doprowadzić do tego, iż tuleja wrzecionowa i sto-
żek mogą stać się bezużyteczne.
Praca z wykorzystaniem konika
1. Celem założenia np. kła centrującego 3, wysunąć tuleję wrze-
cionową 2 o około 10 mm poprzez obrócenie koła ręcznego 4.
2. Wsunąć mocno ręcznie kieł centrujący stożkiem do tulei wrze-
cionowej. Stożek zostanie mocno osadzony i nie można go wy-
sunąć do przodu.
3. Aby zgrubnie dosunąć konik 1 do obrabianego przedmiotu,
zwolnić dźwignię zaciskową 5 (rys. 3), przesunąć konik na pro-
wadnicy w łożu do wymaganej pozycji i ponownie zamknąć
dźwignię zaciskową 5. Przez obracanie koła ręcznego 4 moż-
na stopniowo z niewielkim naciskiem dosunąć kieł centrujący
do strony czołowej obrabianego przedmiotu. Zablokować tule-
ję wrzecionową w tej pozycji przez dokręcenie śruby radełko-
wanej 6.
4. W celu zwolnienia stożka współbieżnego kła (lub innego użyte-
go narzędzia) po zakończeniu pracy, wsunąć jak najdalej do ko-
nika tuleję wrzecionową 2 poprzez obracanie koła ręcznego 4.
Stożek zostanie uwolniony i może zostać wyjęty.
Suport poprzeczny (rys. 4)
Przez obracania koła ręcznego 2 suport poprzeczny 1 umożliwia
przesuwanie noża tokarskiego 3 poprzecznie do osi obrotu obra-
bianego przedmiotu.
Podczas pracy pozwala to na dosuw, czyli regulację głębokości
skrawania.
Uwaga: Koła ręczne maszyny są wyposażone w obracane pier-
ścienie skali: Do przesuwania sań o określony skok, można usta-
wić pierścień skali na 0. Dokładny dosuw można odczytać na ska-
li podczas poruszania koła ręcznego.
Ponadto możliwa jest obróbka płaskiej powierzchni czołowej ob-
rabianego przedmiotu (toczenie poprzeczne) lub odcinanie obra-
bianego przedmiotu. Jest to toczenie poprzecznie do osi obrotu
z przekroczeniem tej osi, przez co następuje odcięcie obrabiane-
go przedmiotu.
- 96 -
Uwaga!
Uwaga!
Praca z suportem poprzecznym
1. Suport poprzeczny (wraz z saniami narzędziowymi) może być
dosuwany na prowadnicy łoża maszyny do pozycji obróbki ob-
rabianego przedmiotu. W tym celu zwolnić dźwignię zaciskową
4, przesunąć sanie na wymaganą pozycję i ponownie zamknąć
dźwignię zaciskową 4.
2. Przed i w trakcie pracy można w miarę potrzeby regulować po-
zycję noża tokarskiego 3 przez obracanie koła ręcznego 2.
Sanie narzędziowe (rys. 5)
Sanie narzędziowe 1 pozwalają na dokładne prowadzenie i prze-
suwanie imaka nożowego z nożem tokarskim przede wszystkim
w kierunku wzdłużnym.
Dodatkowo sanie narzędziowe tej maszyny są wychylne: Pozwala
to na wykonywanie nie tylko walcowych przedmiotów przez pro-
wadzenie noża tokarskiego równolegle do osi maszyny (toczenie
wzdłużne), lecz także przedmiotów stożkowych lub stożkowych
fragmentów danego przedmiotu przez nieznaczne odchylenie sań
narzędziowych.
W tym celu przewidzieliśmy skalę kątową, pozwalającą na usta-
wienie kąta wykonywanego stożka.
Droga ruchu sań na precyzyjnej prowadnicy o kształcie jaskółcze-
go ogona wynosi 60 mm.
Praca z saniami narzędziowymi
Ustawienie fabryczne sań narzędziowych 1 to dokładnie 0°, czyli
ustawienie do toczenia wzdłużnego (walcowego).
1. Przez obracanie koła ręcznego 2 ustawić nóż tokarski 3 pro-
mieniowo na wymaganej pozycji
2. Włączyć maszynę. Uwaga: Uważać, aby osłona uchwytu 6 znaj-
dowała się w dolnej pozycji!
3. Przez obracanie koła ręcznego 5 powoli dosunąć sanie narzę-
dziowe 1 z nożem tokarskim do wirującego obrabianego przed-
miotu, zachowując wymagany posuw
Aby wytoczyć stożek, należy odchylić sanie narzędziowe 1 na wy-
magany kąt:
1. Przez obracanie koła ręcznego 5 na tyle przesunąć sanie na-
rzędziowe 1 w prawo, aby uzyskać dostęp do śruby 4
2. Odkręcić śrubę 4 i ustawić wymaganą stożkowość w oparciu
o znaczniki na skali kątowej 7.
3. Dokręcić z powrotem śrubę 4. Przez obracanie koła ręcznego
5 można teraz podczas toczenia poruszać sanie narzędziowe
wraz z nożem tokarskim.
Należy pamiętać, że jak w przypadku wszystkich innych kół ręcz-
nych maszyny pierścienie skali są ruchome i mogą zostać wyze-
rowane. Drogę noża tokarskiego można odczytać na skali. Jeden
obrót koła ręcznego odpowiada jednemu milimetrowi drogi.