Discovery 40mm Mode D'emploi page 34

półkuli północnej. Najnowsze badania wykazały, że składa się ona najprawdopodobniej z pierścienia
(torusa) jasno lśniącego materiału otaczającego gwiazdę centralną (widoczną tylko przy użyciu
większych teleskopów) i nie posiada struktury gazowej w postaci kulistej lub eliptycznej. Spoglądając
na Mgławicę Pierścień z boku, przypomina ona Mgławicę Hantle (M27). Patrząc z Ziemi, patrzymy
dokładnie na biegun mgławicy.
Gwiazdozbiór Liska
Mgławica Hantle (M 27)
Odległość od Ziemi: 1 360 lat świetlnych
Mgławica Hantle (M27) była pierwszą odkrytą mgławicą planetarną. Ten nowy, fascynujący obiekt
został odkryty 12 lipca 1764 roku przez Charlesa Messiera. Obiekt ten jest widoczny niemal dokładnie
od strony płaszczyzny równikowej. Gdybyśmy mieli możliwość obejrzenia Mgławicy Hantle z jednego z
jej biegunów, zobaczylibyśmy prawdopodobnie kształt pierścienia, bardzo podobnego do znanej nam
Mgławicy Pierścień (M57). Przy dostatecznie dobrej pogodzie obiekt ten można obserwować wyraźnie
nawet przy małym powiększeniu.
ABC teleskopu
Co oznaczają poniższe terminy?
Okular (3):
Okular to układ obejmujący jedną lub więcej soczewek dostosowany do ludzkiego oka. Okular
„przechwytuje" i dodatkowo powiększa wyraźny obraz uzyskiwany w ognisku soczewki.
Do obliczenia stopnia powiększenia służy prosty wzór:
Ogniskowa tubusu teleskopu / Ogniskowa okularu = Powiększenie
Powiększenie teleskopu jest również zależne zarówno od ogniskowej tubusu teleskopu, jak i ogniskowej
okularu. Jak widać z wzoru stosowanie okularu o ogniskowej 20 mm i tubusu teleskopu o ogniskowej
400 mm daje powiększenie obliczane następująco:
400 mm / 20 mm = powiększenie 20-krotne
Ogniskowa:
Każdy przyrząd, który powiększa obiekt metodą optyczną (soczewka), posiada określoną ogniskową.
Ogniskowa to długość ścieżki, jaką przebywa światło od powierzchni soczewki do jej ogniska zwanego
również punktem skupienia. W punkcie skupienia obraz jest wyraźny. W przypadku teleskopu ogniskowe
tubusu teleskopu i okularów łączą się.
Soczewka:
Soczewka odwraca padające na nią światło, dając wyraźny obraz w jej ognisku po przebyciu określonej
odległości (ogniskowej).
Powiększenie:
Powiększenie odnosi się do różnicy pomiędzy wielkością obiektu obserwowanego gołym okiem a jego
wielkością obserwowaną za pomocą przyrządu powiększającego (np. teleskopu). Wymiary obiektu ob-
serwowanego gołym okiem przyjmuje się jako powiększenie pojedyncze lub 1X. Tak więc jeśli teles-
kop posiada powiększenie 30-krotne (30X), wówczas oglądany przez niego obiekt wydaje się 30 razy
większy w porównaniu z obserwacją gołym okiem. Patrz również „Okular".
34